–Πρέπει κυρίως να αναζητήσουμε τη σχέση ανάμεσα σ' έναν σύριο πρώην μπάτσο και τον φόνο δύο ομοφυλόφιλων. Κι εδώ, σου ομολογώ ότι τα έχω πέρα για πέρα χαμένα. Πρέπει να σου πάρω κατάθεση.Βγάζει έναν παλιό υπολογιστή από μια υπηρεσιακή τσάντα μαύρη κι άχαρη. Περιμένοντας να τον ανοίξει, προσπαθώ να εξετάσω την κατάσταση. Ο Μάουρο ναρκώθηκε και στραγγαλίστηκε στη βίλα του, βρήκα ένα στικάκι με αρχεία και ζήτησα από τον Μοχαμέντ να με βοηθήσει να καταλάβω το περιεχόμενό τους, ο Ντοριάν δολοφονείται σε παρόμοιες συνθήκες με τον Μάουρο, ο αδερφός του είναι οπαδός των Identitaires και φανατικά ομοφοβικός, ένας άγνωστος Σύριος καταγόμενος από την ίδια πόλη με τον Μο επιχειρεί να με στραγγαλίσει και ο Μπερτολίνο πεθαίνει. Α, ναι, πηδήχτηκα και μ' έναν τραβεστί. Και το φχαριστήθηκα.
– Εντάξει;
– Τι;
– Για την κατάθεσή σου, Ντιου.
– Ναι, φυσικά.
Νίκαια, Γαλλική Ριβιέρα, Μεσόγειος. Ήλιος και θάλασσα, παραλία και πλατείες, γραφικά σοκάκια γεμάτα ιστορία δίπλα σε κομψά μπαρ, τουρίστες και από δίπλα ντόπιοι που μόλις επιβιώνουν σε μια πόλη που, όπως τόσες άλλες τουριστικές στις ακτές του Mare Nostrum, συνεχώς αλλάζει πρόσωπο. Γιατί οι πόλεις της Μεσογείου, στον αντίποδα των τουριστικών τους προσωπίων, κρύβουν κοινωνικές ανισότητες, σκοτεινά πάθη και εγκλήματα που σιγοβράζουν κάτω από την επιφάνεια του φωτός. Η Προμενάντ ντεζ Ανγκλέ με τα φοινικόδεντρα οριοθετεί όχι μόνο έναν παραλιακό δρόμο αλλά και μια διαχωριστική γραμμή ανάμεσα σε δύο κόσμους: από τη μία το λαμπερό προσκήνιο της καρτ-ποστάλ, από την άλλη τα παρασκήνια όπου ο μόχθος, η φτώχεια και οι κοινωνικές εντάσεις γράφουν μια διαφορετική ιστορία. Μοιάζουν, αυτές οι μεσογειακές πόλεις, να κυοφορούν στα σπλάχνα τους καταστάσεις έτοιμες να μετασταθούν σε μεσογειακά νουάρ γεμάτα αλμύρα, μουσική και ίντριγκα και το Μποκανέρα της Μισέλ Πεντινιελί είναι για τη Νίκαια ακριβώς αυτό το βιβλίο, η χαρτογράφηση των σκοτεινών της αρτηριών, το μυθιστόρημα που τολμά να κοιτάξει πίσω από τη λάμψη.
To βιβλίο παίρνει το όνομα του από το επώνυμο της πρωταγωνίστριας, την Ντιούλια Μποκανέρα, γέννημα θρέμμα Νικαιώτισσα Κορσικανικής καταγωγής όπως προδίδει το μικρό της όνομα. Όπως και η, επίσης Κορσικανικής (ιταλοκορσικανικής για την ακρίβεια), δημιουργός της καταφέρνει να μπει στον παραδοσιακά ανδροκρατούμενο κόσμο της νουάρ αστυνομικής λογοτεχνίας, έτσι και η Ντιούλια Μποκανέρα επιβιώνει στον λογοτεχνικό χώρο που συνήθως συναντάμε σκληρόπετσους και μουντρούχους ντετεκτίβ. Η Ντιούλια Μποκανέρα, είναι πενηντάρα, άτεκνη από επιλογή, αστεία και μελαγχολική ταυτόχρονα άρα κατ’ ανάγκη ειρωνική, κάπως αντισυμβατική και αντικομφορμιστική όσον αφορά τις επιλογές και τις συναναστροφές τις. Έχει μανία με τον καφέ, πάσχει από χρόνιες αϋπνίες, έχει χτίσει μια ποικιλόμορφη κοινότητα από φίλους και γνωστούς οι οποίοι είναι πλέον η οικογένεια της και λατρεύει την Νίκαια με το αυθεντικό πάθος του ντόπιου που γνωρίζει κάθε σοκάκι και κάθε σκοτεινή γωνιά. Ένα ακόμη κοινό με τη δημιουργό της, που για χρόνια αρθρογραφούσε σε παριζιάνικες εφημερίδες του ευρύτερου αριστερού χώρου: η κοινωνική ευαισθησία που διαπερνά τη ματιά της, η ικανότητα να βλέπει πίσω από τις προφανείς επιφάνειες.
Μια μέρα ένας πανέμορφος άντρας περνά το κατώφλι του γραφείου της και της ζητά να ερευνήσει τον φόνο του συντρόφου του, ενός μηχανικού σε μια από εκείνες τις μεγάλες εταιρείες που υπογράφουν τα μεγάλα έργα στην πόλη, που αλλάζουν τα προφίλ των συνοικιών, που μετατρέπουν λιμάνια σε trendy μαρίνες και εργατικές γειτονιές σε real estate επενδύσεις. Λίγες μέρες αργότερα, ο άντρας αυτός δολοφονείται με τον ίδιο ακριβώς τρόπο που δολοφονήθηκε κι ο σύντροφός του. Η Ντιού υποψιάζεται αρχικά ότι οι φόνοι κρύβουν ομοφοβικό κίνητρο, δεν είναι άλλωστε λίγοι εκείνοι που περπατούν στους δρόμους της Νίκαιας επιδεικνύοντας με υπερηφάνεια τα ρατσιστικά τους σιρίτια, που βλέπουν στον Άλλο απειλή και στη διαφορά αμαρτία. Όμως όταν και η ίδια γίνεται στόχος ενός Σύριου δολοφόνου, πρώην αστυνομικού του καθεστώτος Άσαντ, τότε αντιλαμβάνεται ότι η υπόθεση δεν αφορά το μίσος ή τουλάχιστον όχι μόνο το μίσος. Πίσω από τα πτώματα, πίσω από τη βία που φαινομενικά στοχεύει στην ετερότητα, κρύβεται κάτι πιο βαθύ και πολύ πιο βρώμικο: το παλιό, αιώνιο κίνητρο που γράφει την ιστορία των μεσογειακών λιμανιών από την αρχαιότητα ως σήμερα: το κέρδος.
Το Μποκανέρα της Μισέλ Πεντινιελί, πρώτο στη σειρά που στο επίκεντρο της έχει την Ντιούλια και την όμορφη Νίκαια, καταφέρνει να κερδίσει την θέση του στο πάνθεον των νουάρ που ζωντανεύουν και ταυτόχρονα μυθοποιούν τα πολύβουα λιμάνια της μεσογείου. Η αφήγηση της Πεντινιελί είναι έξυπνη σπιρτόζικη και κοινωνικά διορατική, η πένα της ζωντανεύει το πολύπλοκο μωσαϊκό που είναι σήμερα η Νίκαια πίσω από την τουριστική της πρόσοψη και καταφέρνει να μας συστήσει, πέρα από τους αξιομνημόνευτους δευτεραγωνιστές, μια πρωταγωνίστρια που αντιστρέφει τις προσδοκίες για τον ρόλο μιας γυναίκας σε μια νουάρ ιστορία. Παρά την μικρή κοιλιά που κάνει η ιστορία (και η έρευνα) λίγο μετά το μέσο του βιβλίου, η πλοκή και τελικά η λύση της υπόθεσης, αφήνουν τον αναγνώστη ικανοποιημένο με το σύνολο του βιβλίου.
Από τις εκδόσεις Πόλις, άλλο ένα χορταστικό γαλλικό/μεσογειακό νουάρ.
