...άμμος

Ίσως ένας από τους σημαντικότερους σύγχρονους Έλληνες πεζογράφους, σίγουρα ο καλύτερος δεξιοτέχνης της μικρής φόρμας, ο Μιχάλης Μακρόπουλος έχει κερδίσει προ πολλού κοινό και κριτικούς. Τα έργα του χαρακτηρίζονται από μια ιδιαίτερη, λυρική θα έλεγε κανείς, ευαισθησία, την οποία χρησιμοποιεί έντεχνα για να περιγράψει τις μικρές εκείνες στιγμές που στο τέλος βαφτίζουμε ζωή.

Η …Άμμος είναι το πιο πρόσφατο μυθιστόρημα του. Εδώ, ο Μακρόπουλος ο οποίος ζει με την οικογένειά του στη Λευκάδα, αντλώντας από το προσωπικό του βίωμα, περιγράφει τη ζωή μιας οικογένειας σε ένα μικρό νησί, με τα πάνω της, με τα κάτω της, στην διάρκεια ενός χρόνου.

Ο συγγραφέας πατέρας, η μητέρα στήριγμα της οικογένειας, τα τρία τους παιδιά με το μεγαλύτερο από αυτά να πάσχει από κάποια απροσδιόριστη αναπτυξιακή διαταραχή, κατ’ επέκταση όλοι οι κάτοικοι του νησιού, έρχονται αντιμέτωποι με έναν ύπουλο νότια και μια αποχαυνωτική ανομβρία που μαζί τους φέρνουν την άμμο. Μια άμμο που με μεταφυσική ακρίβεια μοιάζει να αποχαυνωνει τους ενήλικες, να τους βυθίζει σε μια νωθρή οκνηρία, σε μια ανομολογητη, παρασκηνιακή μελαγχολία.

Η Άμμος μοιάζει να τρυπώνει παντού. Ακόμη και όταν τελικά ο αγέρας γυρνά σε βοριά και καθαρίζει το νησί, η ανάμνησή της παραμένει. Ο λυρισμός της πένας του Μακρόπουλο συναντά έναν διακριτικό μαγικό ρεαλισμό που αλληγορικά μιλά για την ανθρώπινη κατάσταση στις παρυφές μιας ανεπιβεβαίωτης τερματικής κρίσης. Η άμμος δεν είναι απλώς ένα καιρικό φαινόμενο αλλά η υλική ενσάρκωση της στασιμότητας, της εντροπίας που απειλεί κάθε ζωντανό οργανισμό, κάθε ανθρώπινη σχέση.

Το μυθιστόρημα διαρθρώνεται σε τέσσερις εποχές, ακολουθώντας τον κύκλο του χρόνου αλλά και τον κύκλο της ψυχικής αντοχής των ηρώων. Ο πατέρας-συγγραφέας παλεύει με το κενό της σελίδας που αντικατοπτρίζει το κενό της ύπαρξης, η μητέρα αγωνίζεται να κρατήσει όρθια την αρχιτεκτονική της καθημερινότητας ενώ η άμμος διεισδύει στις ρωγμές, τα παιδιά κινούνται σε διαφορετικές τροχιές επίγνωσης και αθωότητας. Ιδιαίτερα συγκινητική είναι η απεικόνιση του μεγαλύτερου παιδιού, που η νοητική του ιδιαιτερότητα του επιτρέπει να βλέπει τον κόσμο με έναν τρόπο που οι "μεγάλοι" και “κανονικοί” άνθρωποι έχουν χάσει. Μέσα από τα μάτια του, η άμμος αποκτά άλλες διαστάσεις - γίνεται παιχνίδι, γίνεται μυστήριο, γίνεται γλώσσα. Ο Μακρόπουλος αποφεύγει τη συναισθηματολογία και την εύκολη συμπόνια, προτιμώντας να δείξει την πολυπλοκότητα και την ομορφιά μιας διαφορετικής αντίληψης του κόσμου.

Η "Άμμος" τελικά είναι ένα βιβλίο για την αντίσταση - όχι την ηρωική, θεαματική αντίσταση, αλλά την καθημερινή, σιωπηλή επιμονή να συνεχίσει κανείς να ζει, να αγαπά, να ελπίζει, ακόμη και όταν ο κόσμος γύρω του καλύπτεται από στρώματα άμμου και λήθης. Το μόλις εξήντα σελίδων βιβλίο επιβεβαιώνει τη θέση του Μακρόπουλου ως ενός από τους πιο σημαντικούς σύγχρονους Έλληνες πεζογράφους, ικανού να μετουσιώνει το τοπικό σε οικουμενικό, το καθημερινό σε υπαρξιακό.

Από τις εκδόσεις Κίχλη.