Η συλλογή των 49 στο σφυρί
Συνωμοσία ή παράνοια; Το δεύτερο βιβλίο του μεγάλου μεταμοντέρνου συγγραφέα, Τόμας Πίντσον
«Έχω μπροστά μου τον φάκελο του πάρκου της Εϊντζελ-τάουν», είπε. «Θα πρέπει να ετοιμαστείτε, γιατί θα χρειαστεί να πάτε για έναν έλεγχο in situ».Δεν ήμουν προετοιμασμένος για κάτι τέτοιο. Το πάρκο Εϊνζελτάουν ήταν ένα απ' τα μεγαλύτερα της Ευρώπης, κι αυτό, δεδομένου ότι όλη η ήπειρος είχε μετατραπεί σε ένα γιγάντιο σύμπλεγμα πάρκων, σήμαινε ότι συγκαταλεγόταν στα μεγαλύτερα πάρκα παγκοσμίως. Με την εξαίρεση των Βρυξελλών, όπου βρισκόμασταν, και κάποια άλλα διοικητικά κέντρα, στρατηγικά τοποθετημένα σε πόλεις του ευρωπαϊκού βορρά, ολόκληρη η Ευρώπη αντηχούσε από ήχους του αναβιωμένου παρελθόντος, σε πάρκα που απλώνονταν από τη Βρετανία και τη Γαλλία μέχρι την Ισπανία, την κεντρική και Ανατολική Ευρώπη και την Ελλάδα. Υπήρχε η Νερόπολη (ρωμαϊκή αναβίωση) στην Ιταλία, το Αρχιπέλαγος των Πειρατών (Βαλεαρίδες, Κορσική, Μάλτα), υπήρχαν η αυτοκρατορική Ιταλία και οι αντίστοιχες Ισπανία και Αγγλία (τοποθετημένες στην Τοσκάνη, στην Καστίλλη και στο Κεντ αντίστοιχα), η αναγεννησιακή Βενετία των Δόγηδων, και υπήρχαν και πιο ακραίες επιλογές, για «σκληρά γούστα», το βασίλειο των Βίκινγκ στη Δανία, η αρχαία Αθήνα στην Αττική και η αρχαία Σπάρτη στην Πελοπόννησο, διάφοροι νομαδικοί καταυλισμοί Ούννων, Τούρκων και Μογγόλων στις απέραντες εγκαταλειμμένες εκτάσεις της Ρωσίας, καθώς και πάρκα με κινηματογραφικές αναφορές, από τον Άρχοντα των Δαχτυλιδιών και τον Πόλεμο των Άστρων μέχρι το Μάτριξ και τον Τερμινέιτορ, τόσο πολλά, που κανείς δεν μπορούσε να είναι σίγουρος ότι τα γνώριζε όλα. Ένα απ' τα πιο πρόσφατα πάρκα, που αναπαρήγαγε το κλίμα των φιλμ νουάρ του Λος Άντζελες, όπως απεικονίστηκε στις κινηματογραφικές αναφορές βιβλίων του Τσάντλερ και του Χάμετ, ήταν η Εϊντζελτάουν.
Μέσα του 21ου πρώτου αιώνα, ύστερος καπιταλισμός και ένας κόσμος όπου τα κράτη έχουν εκχωρήσει την εξουσία τους στις μεγάλες εταιρίες. Η Ευρώπη, αδύναμη πλέον, έχει μετατραπεί σε ένα αχανές θεματικό πάρκο, διάσπαρτη με αδύνατες, “αόρατες” πόλεις όπου με την βοήθεια της τεχνητής νοημοσύνης οι άνθρωποι, χαμένοι σε μια μικροαστική, αναχωρητική στοιχιοντολογία βγαλμένη από κάποιο ζοφερό εφιάλτη του Μαρκ Φίσερ τοποθετημένο στο Westworld, ζουν ως υπήκοοι-εκθέματα μέσα σε πίστες αναβίωση ιστορικών περιόδων, προτιμώντας την βεβαιότητα μιας ζωής στο παρελθόν, βασισμένης σε ένα προκαθορισμένο σενάριο, από την γκρίζα, πεζή καθημερινότητας μιας κοινωνίας που έχει βουλιάξει στον καταναλωτισμό και τον ηδονισμό.
Τα πάρκα, τα διαχειρίζεται η εταιρία Life.2, θυγατρική της Afterlife, της μεγαλύτερης τεχνολογικής εταιρείας του κόσμου και μάλλον του ισχυρότερου οργανισμού του κόσμου, με τα κράτη να έχουν έναν κατ΄ επίφαση εποπτικό ρόλο, έχοντας στα πάρκα τοποθετημένου πράκτορες που φροντίζουν διακριτικά για την ορθή λειτουργία τους, μαζί με τους υπαλλήλους της Life.2.
Τέτοιοι είναι, και το υπαγόμενο στα σπαράγματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης διοικητικό στέλεχος Νίκο Μαυρίδης, ένας άντρας στοιχειωμένος από το παρελθόν του και τον χαμό της γυναίκας που αγάπησε, και η μυστηριώδης επόπτρια της Life.2 Βίκα Κορτέζ. Δύο ετερόκλητοι χαρακτήρες που οι δρόμοι τους συναντιούνται όταν ο Μαυρίδης καλείται να διαλευκάνει τον ταυτόχρονο θάνατο οχτώ εποπτών από φυσικά φαινομενικά αίτια στο πάρκο της Εϊντζελτάουν, την αναβίωση του Λος Άντζελες της δεκαετίας του τριάντα. Μια έρευνα που σύντομα θα τον φέρει αντιμέτωπο με σκοτεινά μυστικά και με μεγαλεπίβολα σχέδια που ξεπερνούν τα στενά όρια του πάρκου, αντιμέτωπο με ανθρώπους που το παίζουν θεοί προσπαθώντας να δαμάσουν το τελευταίο οχυρό, αυτό της συνείδησης, με τον Ντεβέντρα Πούρι, τον ιδιοφυή μεγιστάνα που βρίσκεται πίσω από την Afterlife και με τον Ιγνάτι Βασίλιεβιτς Ροστόφ, τον πρώην συνεταιρο του Ντεβέντρα και νυν πνευματική-γκουρού λουδίτη. Με δυνάμεις που τον ξεπερνούν και πολύ σύντομα θα τον εξαναγκάσουν σε ένα βίαιο reset.
Το ταξίδι στην κουνελότρυπα μόλις ξεκινά. Από το αναβιωμένο Λος Άντζελες της Εϊντζελτάουν, ως μια Κωνσταντινούπολη μεταρσιωμένη σε Βυζανμπούλ και στην ψηφιακή αναβίωση της άλωσης της Πόλης, ο Μαυρίδης, η Κορτέζ, ο Πούρι και ο Ροστόφ αλλάζουν συνεχώς πόλεις, εποχές, σαρκία, ταυτότητες, πρωταγωνιστές σε ένα δράμα τριών πράξεων, αντιμέτωποι με ένα τεχνολογικό εφιάλτη που αψηφά τα συμβατικά σύνορα του νου και που κρύβει μέσα του κάτι από την ύβρη του ανθρώπου που επιδιώκει να γίνει θεός.
Μερικά βιβλία είναι φιλόδοξα: προσπαθούν να κάνουν πολλά, ανοίγουν ταυτόχρονα αρκετά μέτωπα, χάνουν την μάχη της αφήγησης. Με τις Αδύνατες Πόλεις του Νίκου Α. Μάντη, δεν συμβαίνει αυτό. Ο συγγραφέας, καταφέρνει να δημιουργήσει ένα πολύπλοκο, πολυεπίπεδο έργο, όπου μεταφέρει τον αναγνώστη σε ένα κοντινό μας μέλλον που βρίσκεται στα πρόθυρα της ψηφιακής καταστροφής και τον φέρνει αντιμέτωπο με την “μεταφυσική της τεχνητής νοημοσύνης”, με την θνητότητα και την αθανασία στην εποχή του 0 και 1, με τα πιο ανθρώπινα συναισθήματα που καταφέρνουν να τρυπώνουν και να διαπερνούν ακόμη και τους πιο τέλειους ψηφιακούς εαυτούς.
Δομημένο σε τρία μέρη, το Βιβλίο του έρωτα, το Βιβλίο του σωσία και το Βιβλίο του εαυτού, με το καθένα από αυτά να αντιστοιχεί και σε έναν από τους πίνακες της σειράς Η Πορεία της Αυτοκρατορίας του Τόμας Κόουλ, οι Αδύνατες Πόλεις στοιχειοθετούν την άνοδο και την πτώση του σύγχρονου κόσμου, μέσα από την προοδευτική ψηφιακή του εξέλιξη. Tech Bros που αναζητούν το τέλος του θανάτου και την εμπορευματοποίηση ακόμη και της συνείδησης, θεματικές αναβιώσεις πόλεων με κατοίκους συνειδητούς και τελικά ασυνείδητους ηθοποιούς, ένα mmorpg που αναβιώνει μια γιγάντια ιστορική μάχη, η κόλαση της επανάληψης των θρυμματισμένων αναμνήσεων ενός ερωτευμένου εφήβου, το αληθομετρο που φέρνει την επανεκκίνηση μετά το τέλος. Το ομολογουμένως ογκώδη κείμενο του Νίκου Μάντη στις σελίδες του οποίο θα βρει κανείς πλήθος αναφορών και easter eggs (από τον Πούλμαν στον Καλβίνο και τον Μπόρχες, από τα film-noir στο Matrix), είναι ένας μεταμοντέρνος λαβύρινθος, γραμμένος με άρτια συχνά γραφή η οποία μεταβάλλεται σε ύφος και στυλ από μέρος σε μέρος, στους διαδρόμους του οποίο περιπλανιέται μια Σεχραζάτ που αφηγείται και διαφορετικές ιστορίες. Ιστορίες που ενώνονται, μπλέκονται και παραμορφώνονται για να δημιουργήσουν μια τεχνολογική, αποκαλυπτική σάγκα.
Εξαιρετικό.
Από τις εκδόσεις Καστανιώτη.
Made with Bullet